દેશભરના પોલીસ સ્ટેશનોમાં કાર્યરત સીસીટીવી કેમેરાના અભાવ અંગે સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે સુઓ મોટો કેસ નોંધ્યો.
દેશભરના પોલીસ સ્ટેશનોમાં કાર્યરત સીસીટીવી કેમેરાના અભાવ અંગે સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે સુઓ મોટો કેસ નોંધ્યો.
જસ્ટિસ વિક્રમ નાથ અને સંદીપ મહેતાની બેન્ચે એક મીડિયા રિપોર્ટની નોંધ લીધી જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે 2025 ના પ્રથમ આઠ મહિનામાં રાજસ્થાનમાં પોલીસ કસ્ટડીમાં 11 લોકોના મોત થયા છે.મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, પોલીસ ઘણીવાર કસ્ટોડિયલ ડેથ કેસોમાં સીસીટીવી ફૂટેજ પ્રદાન કરતી નથી, અને ઘણા પોલીસ સ્ટેશનોમાં કેમેરાના દૃશ્યની બહાર રિમાન્ડ રૂમ હોય છે.પોલીસે સીસીટીવી ફૂટેજ રોકવા માટે વિવિધ કારણો આપ્યા હતા, જેમાં ટેકનિકલ ખામીઓ, સ્ટોરેજનો અભાવ, ચાલુ તપાસ અથવા કાનૂની પ્રતિબંધોનો સમાવેશ થાય છે, જ્યારે કેટલાક કિસ્સાઓમાં, તેઓએ ફૂટેજ શેર કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો અથવા તેના પ્રકાશનમાં વિલંબ કર્યો હતો.
સુપ્રીમ કોર્ટે પારદર્શિતા જાળવવા અને કસ્ટોડિયલ ટોર્ચરના બનાવોને રોકવા માટે પોલીસ સ્ટેશનોમાં સીસીટીવી કેમેરા લગાવવાનો આદેશ આપ્યો છે. તેણે સીસીટીવી ઇન્સ્ટોલેશનના સંચાલનને સુવ્યવસ્થિત કરવા અને સેન્ટ્રલ ઓવરસાઇટ બોડી (COB) અને સ્ટેટ-લેવલ ઓવરસાઇટ કમિટી (SLOC) દ્વારા માનવ અધિકાર ઉલ્લંઘન માટે ફૂટેજની સમીક્ષા કરવા માટે અનેક નિર્દેશો જારી કર્યા હતા.
સર્વોચ્ચ અદાલતે નિર્દેશ આપ્યો હતો કે દરેક પોલીસ સ્ટેશનના SHO ને CCTV ડેટા જાળવવા, રેકોર્ડિંગનો બેકઅપ લેવા અને ખામીઓ સુધારવા માટે જવાબદાર બનાવવામાં આવે.”રાજ્ય અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોની સરકારોએ ખાતરી કરવી જોઈએ કે સંબંધિત રાજ્ય અને/અથવા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં કાર્યરત દરેક પોલીસ સ્ટેશનમાં સીસીટીવી કેમેરા લગાવવામાં આવે. વધુમાં, ખાતરી કરવી જોઈએ કે પોલીસ સ્ટેશનનો કોઈ પણ ભાગ ખુલ્લો ન રહે,” તેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું.
વધુમાં, સર્વોચ્ચ અદાલતે આદેશ આપ્યો હતો કે સીસીટીવી કેમેરા ફૂટેજ ડિજિટલ વિડિયો રેકોર્ડર અથવા નેટવર્ક વિડિયો રેકોર્ડરમાં સંગ્રહિત હોવા જોઈએ. મહત્વપૂર્ણ વાત એ છે કે, રેકોર્ડિંગ સિસ્ટમ એવી હોવી જોઈએ કે તેમાં સંગ્રહિત ડેટા 18 મહિના સુધી સાચવી શકાય.એપ્રિલ 2023 માં, સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર અને તમામ રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને ત્રણ મહિનાની અંદર પોલીસ સ્ટેશનોની અંદર સીસીટીવી કેમેરા લગાવવાની “છેલ્લી તક” આપી હતી.
